Verrijzenis van Jezus - eerste samenvatting en conclusies

We zagen dat wanneer we de versies in de volgorde Johannes - Mattheus - Markus - Lucas met elkaar vergelijken, vier systematische variaties aan het licht komen:

Het tijdstip waarop de vrouwen naar het graf gaan, verschuift naar een later moment: de relatieve positie van de zon verandert. Bij Johannes gaan de vrouwen naar het graf als het nog donker is en bij Lucas tenslotte staat de zon boven de horizon.
Het aantal vrouwen dat het graf bezoekt loopt op. Bij Johannes bezoekt alleen Maria Magdalena het graf, bij Lucas zijn het er meer dan drie geworden.
Het moment waarop Jezus aan de vrouwen verschijnt, schuift op. Bij Johannes ontmoet Maria Jezus nog bij het graf. Bij Markus verschijnt Jezus nadat de vrouwen naar huis zijn teruggekeerd.
De evangelisten voegen ieder een eigen aparte gebeurtenis in tussen de delen van het grondverhaal. Daarbij verschuift de plaats van de invoeging. Johannes, als eerste, voegt zijn gebeurtenis in, vlak nadat de vrouw (Maria Magdalena) het graf heeft bezocht. Lucas, als laatste, voegt zijn gebeurtenis in tussen de plaats waarin de vrouwen de discipelen hebben bericht tot precies voor de moment dat Jezus ook aan de discipelen verschijnt.

De kans dat deze combinatie van systematische verschillen zich voordoet is onwaarschijnlijk klein. Die is namelijk gelijk aan het product van de afzonderlijke kansen: 23,5 op 1 miljard! Dit is dan ook de kans dat je deze combineerde systematische verschillen aan toeval kunt toeschrijven. Voor een berekening, zie noot 4a.

Conclusie

De systematische verschillen tussen de versies kunnen niet door toeval verklaard worden. Dit wijst erop dat deze verschillen tot stand zijn gekomen onder een gezamenlijke of gecoördineerde redactie.

I Systematische variaties - eerste samenvatting en conclusie

Conclusie